Ngày 30/3, BS.CKII Khúc Thị Nhẹn, khoa Thần kinh - Đột quỵ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nhân trung của bé Mai (đường rãnh ở phía dưới mũi và phía trên bờ môi) lệch sang trái, ăn cơm rơi vãi, không sốt, không có dấu hiệu viêm tai giữa hay nhiễm trùng. Người nhà cho biết một ngày trước khi xuất hiện bất thường bé gội đầu nhưng không sấy khô mà để tóc ướt ra ngoài trời gió lạnh. Sau khi đã loại trừ các nguyên nhân do tổn thương não, nhiễm trùng, bác sĩ Nhẹn chẩn đoán bé Mai liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên (dân gian gọi là trúng gió).
Nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7 thường do gió lạnh, nhiễm virus, viêm tai giữa, chấn thương vùng đầu hoặc các bệnh lý tự miễn. Bác sĩ Nhẹn giải thích gió lạnh tiếp xúc vùng mặt có thể làm co mạch máu nuôi dưỡng dây thần kinh số 7 dẫn đến tổn thương chức năng thần kinh. Nếu tình trạng này kéo dài, dây thần kinh có thể bị viêm, phù nề, giảm khả năng truyền tín hiệu đến các cơ mặt gây liệt.
Bác sĩ cho bé dùng thuốc chống viêm nhằm giảm sưng và phù nề dây thần kinh, kết hợp tập phục hồi chức năng gồm massage nhẹ vùng mặt để kích thích dây thần kinh, hỗ trợ cải thiện tuần hoàn máu và giảm tình trạng co cứng cơ. Bác sĩ phục hồi chức năng hướng dẫn bé Mai thực hiện các bài tập vận động cơ mặt như nhăn trán, nhắm mắt chặt, mím môi và mỉm cười nhằm kích thích hoạt động của dây thần kinh số 7. Bé cũng được tập phát âm để hạn chế ảnh hưởng của tình trạng liệt đến khả năng giao tiếp.
Sau hai tuần điều trị, bé có thể nhắm mắt tốt hơn, nhân trung dần trở lại vị trí cân đối và khả năng kiểm soát cơ mặt cải thiện đáng kể.
Bác sĩ Nhẹn khám cho bé Mai. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Theo bác sĩ Nhẹn, liệt dây thần kinh số 7 ở trẻ không nguy hiểm tính mạng và ít gặp hơn so với người lớn. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có thể gặp phải các di chứng kéo dài, rối loạn chức năng cơ mặt, ảnh hưởng đến khả năng vận động, giao tiếp và thẩm mỹ. Một số trường hợp liệt kéo dài có thể làm suy giảm thị lực do mắt không nhắm kín, dẫn đến khô giác mạc, viêm loét giác mạc. Đa số bệnh nhân liệt dây thần kinh số 7 có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách ngay từ đầu. Bệnh nhân trẻ tuổi thường có khả năng phục hồi nhanh hơn người lớn tuổi.
Khi trẻ có dấu hiệu bất thường trên khuôn mặt như méo miệng, nhân trung lệch, mắt không nhắm kín, phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và đánh giá chính xác. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm khám lâm sàng, đo điện cơ và chụp cộng hưởng từ để loại trừ nguyên nhân, xác định mức độ tổn thương dây thần kinh. Tùy theo nguyên nhân và mức độ liệt, bác sĩ có thể chỉ định điều trị bằng thuốc, vật lý trị liệu, châm cứu (sau 10 ngày) hoặc can thiệp phẫu thuật.
Giữ ấm cho trẻ, sau gội đầu cần sấy tóc khô, tránh để điều hòa hoặc gió quạt thổi trực tiếp vào mặt, hạn chế tiếp xúc với gió lạnh đột ngột. Tăng cường sức đề kháng thông qua chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tiêm phòng vaccine ngừa zona giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ hệ thần kinh.
Linh Đặng
*Tên bệnh nhân đã được thay đổi
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp